NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
149 - (1904) حدثنا
محمد بن
المثنى وابن
بشار (واللفظ
لابن المثنى)
قالا: حدثنا
محمد بن جعفر.
حدثنا شعبة عن
عمرو بن مرة.
قال: سمعت أبا
وائل قال:
حدثنا أبو
موسى
الأشعري؛
أن
رجلا أعرابيا
أتى النبي صلى
الله عليه وسلم
فقال: يا رسول
الله! الرجل
يقاتل للمغنم.
والرجل يقاتل
ليذكر والرجل
يقاتل ليرى
مكانه. فمن
سبيل الله؟
فقال رسول
الله صلى الله
عليه وسلم (من
قاتل لتكون
كلمة الله
أعلى فهو في
سبيل الله).
[ش
(مكانه) أي
مكانته
ومرتبته
وقدرته على
القتال، أو شجاعته.
(فمن
في سبيل الله)
أي فقتال من
في سبيل الله،
على حذف
المضاف. أو
فمن المقاتل
فيه].
{149}
Bize Muhammed b.
El-Müsennâ ile ibni Beşşâr rivayet ettiler. Lâfız ibni'l-Müsennâ'nındır.
(Dedilerki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivayet etti. (Dediki): Bize Şu'be, Amr b.
Mürra'dan rivayet etti. (Demişki): Ebû Vail'i dinledim. (Dediki): Bize Ebû
Mûse'l-Eş'arî rivayet etti kî,
Bedevi bir adam Nebi
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'e gelerek :
— Yâ Resûlâllah! Adam
(var) ganimet için çarpışıyor. Adam (var) anılsın diye çarpışıyor ve adam (var)
mevk görülsün diye çarpışıyor. Aceb Allah yolunda çarpışan kim? Dedi.
Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
«Kim kelimetullah yüce
olsun diye çarpışırsa işte o Allah yolundadır.» buyurdular.
150 - (1904) حدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة وابن
نمير وإسحاق بن
إبراهيم
ومحمد بن
العلاء (قال
إسحاق: أخبرنا.
وقال الآخرون:
حدثنا أبو
معاوية) عن
الأعمش، عن
شقيق، عن أبي
موسى. قال:
سئل
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم: عن
الرجل يقاتل
شجاعة،
ويقاتل حمية،
ويقاتل رياء،
أي ذلك في
سبيل الله؟
فقال رسول
الله صلى الله
عليه وسلم (من
قاتل لتكون
كلمة الله هي
العليا، فهو
في سبيل الله).
[ش
(حمية) هي
الأنفة
والغيرة
والمحاماة عن
عشيرته].
{150}
Bize Ebû Bekir b. Ebî
Şeybe ile ibni Numeyr, ishâk b. ibrahim ve Muhammed b. Alâ' rivayet ettiler.
(îshâk: Bize haber verdi) tâbirini kullandı. Ötekiler: Bize Ebû Muâviye rivayet
etti. (Dediler.) O da A'nıeş'den, o da
Şakîk'dan, o da Ebû Musa'dan nakletmiş. Ebû Mûsâ şöyle demiş :
Resûlullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem)'e cesurluk, hamiyyet ve riya için çarpışan kimsenin hükmü
soruldu. Bunların hangisi Allah yolundadır? (denildi.) Resûlullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) de :
«Kim yalnız kelimetullah
yüce olsun diye çarpışırsa işte o Allah yolundadır.» buyurdu.
(1904) - وحدثناه
إسحاق بن
إبراهيم.
أخبرنا عيسى
بن يونس.
حدثنا الأعمش
عن شقيق، عن
أبي موسى. قال:
أتينا رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
فقلنا: يا رسول
الله! الرجل
يقاتل منا
شجاعة. فذكر
مثله.
{…}
Bize bu hadisi ishâk b.
ibrahim de rivayet etti. (Dedikî): Bize isâ b. Yûnus haber verdi. (Dediki):
Bize A'meş, Şakik'dan, o da Ebû Musa'dan naklen rivayet etti. (Şöyle demiş) :
Biz Resûlullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'e gelerek :
— Yâ Resûlâllah! Bizden
bir adam şecaat için çarpışıyor... dedik...
Râvî yukarki hadîsin
mislini anlatmıştır,
151 - (1904) وحدثنا
إسحاق بن
إبراهيم.
أخبرنا جرير
عن منصور، عن
أبي وائل، عن
أبي موسى
الأشعري؛
أن
رجلا سأل رسول
الله صلى الله
عليه وسلم عن القتال
في سبيل الله
عز وجل؟ فقال:
الرجل يقاتل
غضبا ويقاتل
حمية. قال:
فرفع رأسه
إليه - وما رفع
رأسه إليه إلا
أنه كان قائما
- فقال (من قاتل لتكون
كلمة الله هي
العليا فهو في
سبيل الله).
{151}
Bize yine ishâk b.
ibrahim rivayet etti. (Dediki): Bize Cerir, Mansur'dan, o da Ebû Vâil'den, o da
Ebû Vâil'den, o da Ebû Mûse'l-Eş'ari'den naklen haber verdi ki,
Bir adam Resûlullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'e Allah Azze ve Celle'nin yolunda çarpışmayı
sormuş; ve: Bazı kimse öfkesinden çarpışıyor; bazısı hamiyyet için!., demiş.
Bunun üzerine Efendimiz başını kaldırmış —başını sadece o ayakta olduğu için
kaldırrrnş— ve :
«Kim yalnız kelimetullah
yüce olsun diye çarpışırsa işte o Allah yolundadır.» buyurmuşlar.
izah:
Bu hadisi bütün «Sahih»
sahibleri «Cihâd» bahsinde muhtelif râvîlerden tahrîc etmişlerdir. Buhârî
ayrıca «ilim» ve «Humüs»'de de rivayet etmiştir. Tirmizi: «Bu hadîs hasen
sahihtir» demiştir.
Hamiyyeti, Cevheri:
arlanmak ve izzeti nefis manasına almış; bazıları: haramdan korunmaktır; bir
takımları da izzeti nefis, gayret ve aşireti müdafaadır., diye izah
etmişlerdir.
Kelimetulîah'dan murad:
islama da'vettir. Lâ ilahe illallah kelimesidir diyenler de olmuştur. Cümlenin
«hüve» zamiri ile başlaması ihtisas bildirir. Bineanaleyh dünyalık için
çarpışan kimse hakîkatta Allah yolunda cihâd etmiş olmaz. Gazilere verilen
sevap ona verilmez. Fakat bir kimse i'lây-ı kelimetuîlahı düşünmeden sırf
cennetlik olmak için cenk etse hükmen Allah yolunda gaza etmiş sayılır. Zîra
maksad birdir; o da Allahm rızasını kazanmaktır. Onun içindir ki Nebi
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Bedir gazasında:
«Haydin cennete!..»
diye seslenmiştir.